اثربخشی لاموتریژین در درمان علایم اجتناب‌ـ کرختی در مبتلایان به اختلال استرس پس از سانحه

چکیده: مقدمه و هدف: اختلال استرس پس از سانحه اختلالی مزمن و از نظر درمانی دشوار است که به عنوان یک اختلال روانپزشکی نسبتاً شایع با مرگ و میر و مشکلات اجتماعی زیاد همراه است. مطابق فرضیه برانگیختگی کیندلینگ مواجهه بـــا حوادث تروماتیک مـــوجب حساس‌سازی یا برانگیختگی هسته لیمبیک می‌شود که منجر به کاربرد ترکیبات دارویی ضد تشنج در درمان اختلال استرس پس از سانحه شده است. بر اساس فرضیه فوق، این مطالعه با هدف تعیین اثـــربخشی لاموتریژیـن در درمان علایم اجتناب ـ کرختی در مبتلایان به اختلال استرس پس از سانحه انجام پذیرفت. مواد و روش‌ها: این یک مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی دوسوکور می‌باشد که بر روی 30 بیمار مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه مراجعه کننده به درمانگاه بیمارستان نور اصفهان در سال 1384 انجام پذیرفته است. این بیماران به طور تصادفی و مساوی در دو گروه مورد و شاهد قرار گرفتند و طی 3 ماه تحت درمان با لاموتریژین به عنــوان درمان همراه و دارونمـــا قرار گرفتند. ابزار استفاده شده مقیاس استاندارد پزشک ـ‌ اجرای اختلال استرس پس از سانحه بود که بیماران در شروع درمان و سپس در پایان ماه سوم با آن مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده‌های جمع آوری شده با نرم افزار SPSS و آزمون‌های آماری تی زوجی، ویلکاکسون و فریدمن تحلیل گردید. یافته‌ها: میانگین نمره در مورد فراوانی معیارها در اولین ویزیت در گروه مورد 2/2±1/10 و شاهد 24/2±75/12 بود که این میانگین پس از پایان دوره درمان در گروه مورد 5/2 ±9 (تفاوت معنی‌دار) و شاهد 7/2±45/12 (غیر معنی‌دار) بود. میانگین نمره در مورد شدت معیارها در گروه مورد 2/1±4/9 و شاهد 9/1±1/9 بود که این میانگین پس از پایان دوره درمان در گروه مورد 2± 4/8 ( تفاوت معنی‌دار ) و شاهد 2 ± 1/9 ( غیر معنی‌دار) بود. در بررسی جداگانه در گروه مورد در چهار علامت از علایم اجتناب ـ کرختی شامل؛ اجتناب از افکار و احساسات، اجتناب از فعالیت‌ها و مکان‌ها و افراد، ناتوانی در به یادآوردن جنبه‌هایی از تروما و کاهش علاقه به فعالیت‌های مهم،‌ تفاوت معنی‌داری قبل و پس از مصرف دارو در فراوانی و شدت علایم مذکور مشاهده گردید و در سایر علایم شامل؛ احساس غریبگی و گسستگی از دیگران، محدود شدن حالات عاطفی و احساس بعید دانستن همه چیز، تفاوت معنی‌داری قبل و بعد از مصرف دارو مشاهده نشد. در گروه شاهد در هیچ یک از علایم هفت‌گانه اجتناب ـ کرختی تفاوت معنــی‌داری قبـــل و پس از مصرف دارونما در فراوانی یا شدت علایم مشاهده نشد. از طرف دیگر مقایسه میانگین تغییرات نمره قبل و پس از مداخله در گــروه مورد و شاهد نشان داد که میانگین تغییر نمرات در چهار علامت فوق از نظر فراوانی و شدت علایم دارای تفاوت معنی‌دار بود. نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که داروی لاموتریژین درمان مؤثری برای کاهش علایم اجتناب ـ کرختی اختلال استرس پس از سانحه می‌باشد. واژه‌های کلیدی: اختلال استرس پس از سانحه، لاموتریژین، اجتناب ـ‌ کرختی